Yumurtalıkların uyarılması (Ovulasyon İndüksiyonu )

Tedavi Aşamaları, Aşılama işlemi öncesi yumurtalıkları uyarıcı ilaç kullanımı ile yumurta gelişimi sağlanmakta ve bu da gebelik oranlarını arttırmaktadır.

Klomifen sitrat, insan menopozal gonadotropinleri ( hMG) ve rekombinant FSH yumurtalıkların uyarılması için kullanılan ilaçlardır. Bu ilaçların kullanılmasında amaç gelişecek yumurta sayısını ve sonucunda da döllenme olasılığını arttırmaktır. Bu ilaçların kullanımı gelişen yumurta kalitesini de arttırmakta ve luteal faz yetmezliğini de düzeltmektedir. Tedavi de yumurta gelişimini takip etmek ve ilaç doz ayarlaması için ultrasonografi kullanılır ve gerekirse kanda hormon (E2) tetkikleri yapılır.

Tedavide amaç 1 ya da 2 olgun yumurta elde etmektir. Çoğul gebelik riskini minimuma indirmek için 15 mm den büyük 3 veya daha fazla folikül geliştiğinde siklus iptali veya siklusun IVF e dönüştürülmesi tavsiye edilmelidir. Yumurta istenen boyuta ulaştığında çatlatma iğnesi (hCG) yapılır ve olası yumurtlama zamanı civarında (ortalama 36 saat) aşılama yapılacak şekilde planlanır.

İşlem için sperm toplanması

Aşılama işlemi sperm örneğinin toplanmasıyla başlar. Örnek steril bir kap içine masturbasyonla verilir. Aşılama işlemi öncesi erkek 3-4 gün cinsel perhizde bulunmalıdır. Semen örneği az olan hastalardan ikinci bir örnek istenebilir. Sperm hazırlama işlemi öncesi ve sonrası analiz yapılarak örneğin ve yıkama işleminin kalitesi değerlendirilir. Örnek sperm kalitesini arttırmak için birtakım fiziksel ve kimyasal işlemlerden geçirilir. Daha iyi hareketli, normal yapıda ve yeterli sayıda sperm içeren konsantre semen elde etmek için farklı yöntemler uygulanabilmektedir.

Örnek dişi üreme sisteminde bulunan kimyasal bileşenlere benzer içerikli sıvılar ile yıkanır. Bu yıkamanın kapasitasyonu başlattığı düşünülür. Kapasitasyon, spermin normal fonksiyonel kapasitesine ulaştığı biyokimyasal reaksiyonlardan biridir. Yıkama işlemi ile sperm semende bulunan diğer maddelerden, ejekülatta bulunan hareketsiz ya da ölü spermlerden ayrılmış olur. İşlem çoğunlukla, özel süspansiyonların üzerine sperm örneğini yayarak gerçekleştirilir. Bu solusyon daha sonra santrifüje yerleştirilir ve 400 rpm de 20-30 dk santrifüj edilir. Santrifüj esnasında sağlıklı, normal spermler tabakalardan geçerek santrifüj tüpünün dibine doğru ilerler. Anormal olan spermler, ve artıklar tabakalara takılır. Santrifüj sonrası tüpün dibine doğru ilerleyen kaliteli sperm ayrılır.

Aşılama için yıkama işlemi uygulandıktan sonra ileri doğru hareketli sperm sayısının en az ml de 1 milyonun üstünde olması gerekmektedir. 5 milyon ve üzerinde olması da başarıyı arttırmaktadır. Örnek dondurulmuş sperm ise, sperm aşılama günü çözülür. Spermin hazırlanması, yaklaşık 1.5-2 saat süren bir işlemdir.

Aşılama İşlemi

Aşılama, hazırlanan spermlerin ince, esnek, steril bir kateter ile servikal açıklıktan geçilerek rahim (uterus) içine yerleştirilmesiyle yapılan bir işlemdir. Nadir olarak serviksin dilate edilmesi gerekebilir. İşlemin yapılması 5-10 dk süre almaktadır.

Aşılama işlemi genellikle ağrılı değildir ve adet kanaması dönemi kramplarına benzer hafif kramplar ve birkaç damlalık vajinal kanama görülebilir. İşlem sonrasında, dinlenme ile geçebilecek hafif baş dönmesi görülebilir.

İşlem sonrasında 10-15 dakika muayene masasında dinlenmeniz yeterli olup sonrasında yatak istirahati gerekmemektedir.