EMBRİYO PUANLAMA ve SEÇME KRİTERLERİ
Embriyolar özel mikroskoplar ile değerlendirilerek sınıflanır ve puanlanır. Embriyonun puanı ne kadar yüksekse tutunup gebelik oluşturabilme potansiyeli o kadar yüksektir. Transfer gününde puanı en yüksek olan embriyo/ lar transfer için seçilir. Embriyonun birçok parametresi puanlamada kullanılmaktadır
I. İlk gün değerlendirmesi
– Çekirdek pozisyonu ve boyutu
– Çekirdekçik sayı, şekil ve dağılımı
– Kutup cisimciğinin yerleşimiSitoplazmik halo olup olmadığı
II. 2. ve 3. gün bölünme evresi değerlendirmesi
– Erken bölünme
– Bölünme hızı
– Blastomer boyutu
– Fragmantasyon derecesi
– Blastomer multinükleasyonu (çekirdeklerin birden fazla olması)
– Sitoplazmik görüntü
– Perivitellin alan (sitoplazma dışı alan) ve zona pellusida (dış kabuk) özellikleri
III. 5. ve 6. gün blastosist evresi değerlendirmesi
– Blastosel (orta boşluk) büyüklüğü
– İç hücre kitlesi
– Dış hücre kitlesi (Trofektoderm)
BİRİNCİ GÜN DEĞERLENDİRMESİ
Çekirdek pozisyonu ve boyutu
Mikroenjeksiyon işleminden 16-18 saat sonra, anne va babadan gelen kromozomları taşıyan 2 çekirdek yumurta ortasında oluşmaya başlar. Dişi pronukleus erkek pronükleusa iyice yaklaşana kadar ilerler ve bitişirler. Yumurtanın ortasında 2 çekirdeğin izlenmesi, oositin döllendiği anlamına gelir.
Birinci gün 2 çekirdeğin izlendiği döllenmiş bir yumurta görüntüsü
Yapılan çalışmalar, pronükleer oositlerin morfolojik olarak normal olarak değerlendirilebilmeleri için her iki PN’in sitoplazmada merkezi pozisyonda, birbirine yakın ve eşit büyüklükte olması gerektiğini göstermiştir.
Çekirdekçik sayısı, şekli ve dağılımı
Çekirdekçikler, çekirdekler içerisinde küçük, çok sayıda ve dağınık olarak bulunmaktadırlar. Zamanla birbirleriyle kaynaşır, sayıları azalır, büyürler ve sıkıca birbirlerine yapışmış olarak yanyana dizilirler. Çalışmalar, her iki çekirdekteki çekirdekçiklerin aynı sayıda ve aynı hizada olmalarının daha yüksek tutma potansiyeline sahip olmalarının bir göstergesi olduğu yolundadır.
Çekirdekçik sayı şekil ve dağılımına göre örnek puanlama sistemi
Tesarik ve Greco puanlama sistemine göre P0 en yüksek P5 ise en düşük tutunma potansiyeline sahiptir.
Kutup cisimciğinin yerleşimi
Kutup cisimciği, perivitellin aralıkta bulunan ve mayoz bölünme sırasında ortaya çıkan bir yapıdır. Kutup cisimciğinin görülmesi yumurtanın olgun olduğunu gösterir. Çekirdeklerin kutup cisimciği ile yaptıkları açının küçük olması embriyonun tutma potansiyelinin arttığını gösterir.
Saat 5 hizasında kutup cisimciği görülen olgun bir yumurta hücresi
Sitoplazmik halo yapısı
Sitoplazmik halo, yumurtanın çevresinde görülen az yoğun bölge olarak tanımlanır. Bu yapının varlığı embriyonun tutma potansiyelinin yüksek olduğunu gösteren bir bulgudur.
Sitoplazmik halo yapısı gözlenen döllenmiş bir yumurta
Yoğun granülasyon (süngerimsi görüntü) ve vakuol (hücre içi boşluklar) gözlenen kötü kalitede yumurta hücreleri